เป็นเรื่องน่ายินดีที่เทคโนโลยีมีการพัฒนา หรือน่ากังวลกับอนาคตของอารยธรรมมนุษย์ก็ไม่แน่ เมื่อคอมพิวเตอร์สามารถสร้างภาษาลับเป็นของตัวเอง และอาจกำลังพูดถึงมนุษย์อยู่ก็เป็นได้ แม้ขณะนี้อาจจะเป็นอะไรที่ดูเกินความเป็นจริงไปหน่อย แต่ก็เป็นที่น่าจับตามอง และเป็นการพัฒนาที่น่าท้าทายอย่างยิ่ง เมื่อนักวิจัยปัญญาประดิษฐ์ (AI - Artificial Intelligent) ของ Google ได้รายงานการค้นพบใหม่ที่เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อเร็วๆ นี้
หากยังจำกันได้ เมื่อเดือนกันยายนที่เพิ่งผ่านมา ที่ Google ได้เปิดตัว Neural Machine Translation ซึ่งมีการเรียนรู้การแปลภาษาในระดับที่ลึกกว่า และมีการแปลภาษาที่เป็นธรรมชาติมากกว่าเดิม ด้วยความสำเร็จนี้ ทำให้ผู้พัฒนา GNMT (Google Neural Machine Translation) เกิดข้อสงสัยว่า ถ้าเราสอนให้ระบบแปลภาษาระหว่างภาษาอังกฤษกับภาษาเกาหลี และภาษาอังกฤษเป็นภาษาญี่ปุ่นด้วย จะมีทางเป็นไปได้ไหมที่ระบบจะแปลภาษาเกาหลีเป็นภาษาญี่ปุ่น โดยไม่จำเป็นต้องอาศัยภาษาอังกฤษเป็นตัวเชื่อมระหว่าง 2 ภาษานี้? ซึ่งพวกเขาได้เรียกมันว่า zero-shot translation (ดูภาพประกอบ)
จากไดอะแกรมที่แสดงด้านบนนี้ ค่อนข้างสมเหตุสมผลที่ AI นั้นจะแปลระหว่างภาษาทั้ง 2 นี้โดยไม่จำเป็นต้องอาศัยภาษาอังกฤษเป็นตัวเชื่อมได้อย่างชัดเจน แต่นั่นก็นำมาซึ่งคำถามต่อไปว่า ถ้าคอมพิวเตอร์สามารถสร้างการเชื่อมต่อระหว่างความคิด กับ คำ เข้าด้วยกันได้ โดยไม่ได้ถูกเชื่อมต่อเข้าด้วยกันอย่างเป็นระบบ นั่นแปลว่าคอมพิวเตอร์นั้นสามารถที่จะสร้างแนวคิดของการสื่อความหมายของคำด้วยตัวเอง ซึ่งเป็นระดับที่ลึกกว่าการแปลคำพูดเพียงหนึ่งคำ หรือวลี เทียบเท่ากับการแปลอีกวิธีหนึ่งหรือไม่?
หากจะพูดอีกนัยหนึ่งก็คือ คอมพิวเตอร์นั้นมีการพัฒนาภาษาในตัวมันเองเพื่อเป็นตัวแทนของแนวคิดที่มันใช้ในการแปลภาษาอื่นๆ หรือไม่ โดยมีพื้นฐานจากการเรียบเรียงประโยคในรูปแบบต่างๆ ที่สัมพันธ์กับภาษาอื่นภายในหน่วยความจำที่มีอยู่ใน Neural Network ซึ่งนักวิจัยคิดว่ามันน่าจะเป็นอย่างนั้น
อาจจะเป็นเรื่องที่ไกลตัวสักเล็กน้อยสำหรับตอนนี้ เพราะจุดประสงค์ของการนำ AI มาใช้ในการแปลภาษานั้นก็เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของงานแปลให้แม่นยำมากยิ่งขึ้น แต่ในอนาคตหาก AI สามารถพัฒนาไปได้ไกลถึงขั้นที่สามารถคิดอะไรต่างๆ ได้เองเช่นเดียวกับมนุษย์ นั่นอาจถึงเวลาที่เราต้องกลับมาตั้งคำถามอีกครั้งว่า AI นั้นเป็นประโยชน์ หรือเป็นภัยต่อมนุษยชาติกันแน่?
